YÜKSEK ATEŞ
Ateş Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanları ile hastanelere ensık başvuru nedenidir.
Ateş bazen cok ciddi hastalıkların habercisi olabilirken, coğu defa basit viral enfeksiyonların ilk başlangıç şikayetidir.
Ateş ölçüm yapılan yere göre farklılık gösterebildiğinden nerden ölçüldüğü ve normalinin bilinmesi önemlidir.
Genelde 2 yaş altı çocuklar için en uygun ölçüm yeri makat ölçümü iken, 2 yaş üstü çocuklar için koltukaltı, dilaltı ölçümü önerilir.
Kulak, alın ve göğüsten infrared ışınlı cihazlarla ölçümün bazı dezavantaj ve avantajları vardır.
Dezavantajları; kulak kiri(buşon), dışkulakyolu darlığı, kulak enfeksiyonu, aletin bataryasının tam veya yarı dolu olması, ölçüm yapılan yerin terli olması ve aletin pozisyonuna göre farklı ölçümler alınabilir.
Bu nedenlerle bir kaç ölçüm yapılıp gerekirse diğer yer ölçümleriyle doğrulanması lazım. En büyük avantajları ise çabuk ve pratik olmaları nedeniyle hastane ve muayenehanelerde tercih edilmeleridir.
Ateş vücut sıcaklığının koltukaltı 37, makattan 37,8º C nin üstüne çıkmasına denir.
Ateş neden yükselir?
Vücut sıcaklığını ayarlayan merkez beyinde hipotalamus adında bir bölgedir.
Bu bölge bir termostat gibi çalışıp, vücut sıcaklığını 36–37 arasında tutar.
Hipotalamustaki sıcaklık merkezinin ayarınının bozulması durumunda ateş çıkar.
Bu ayarı bozan başlıca durumlar enfeksiyonlardır.
Ayrıca sıvı kayıpları, bazı kan hastalıkları, romatizmal hastalıklar ve kanserlerde de ateş yükselir.
Ateşi nereden ve nasıl ölçelim?
2 yaş altı çocuklar için en uygun yerler makat veya dil altından ateş ölçümü iken, 2 yaş üstü çocuklar için koltukaltı veya kulaktan ölçüm yapılabilir.
Makat ölçümünde sıcaklık, koltuk altına göre 1 º C fazla çıkar. Cam termometre ile koltuk altından ölçmek için 3 dakika beklenmesi gerekir.
Kulaktan ölçüm yapılan cihazlara gelince: Bunlar tıbben kullanması en kolay ve özellikle çocuk yoğun bakım ünitelerinde en fazla kullanılan cihazlardır.
Ancak bebeğin kulağında kir varsa bu cihazla yapılan ölçüm de hatalı olur.
Her ateşte havale olur mu?
Ateş yükselirken titreme, el ve ayaklarda soğuma, dudaklarda morarma beklenen belirtilerdir.
Her ateşlenen çocuk havale geçirmez.
Daha önceki ateşli hastalıklar sırasında havale geçirmiş olması, ailede ateşli havale geçiren birinin bulunması, çocukta bir beyin hastalığının bulunması havale riskini arttırır.
Kaç dereceden sonra havale beklenir sorusuna yanıt vermek imkânsızdır.
Ateş sırasında havale tamamen bünyenin eğilimine bağlıdır.
Ateşi düşürmek için ne yapalım?
Vücut sıcaklığının 37–38º C arasında olması genelde hafif ateş, 38,5º C nin üstünde olması ise yüksek ateş olarak kabul edilir.
Hafif ateşli çocuk soyulur, huzursuzluğu, morarması veya bitkinliği yoksa aralıklı ölçümlerle beklenebilir.
Çünkü ateş yüksekken akyuvar adlı savunma hücrelerinin aktivitesi ile birlikte vücudun savunma gücü de artar.
Ancak 38,5 C’nin üzerinde akvuvarlar da gücünü yitrmeye başladığı için vucudun savunma gücü azalmaya başlar.
Bunun için ateş düşürücü verilmesi gerekir.
Ama yüksek kalıyor veya daha yükseliyor ise ilk olarak yaş ve kilosuna uygun dozda paracetamol (Calpol, Temalgine, Vermidon vs) veya ibuprofen (Dolven, Pedifen vs) verilir.
Ateşin düşmeye başlayıp çocuğun rahatlaması beklenir.
Paracetamol 4–6 saatte bir, İbuprofen ise 6 saatte bir tekrarlanabilir.
Bu arada ateşli çocuk doğrudan buharlaşma yoluyla çok sıvı kaybedeceğinden bol su içirilmelidir.
Ateş yine de düşmüyorsa, ılık bir duş aldırıp doktorunuza haber veriniz.
MORARMA
-Doğuştan kalb hastalıklarında,
-Yüksek ateş ve ateşin çıkmaya başladığı bazı durumlarda
-Solunum yetmezliğine sebep olan yabancı cisim aspirasyonu, ağır Astım veya Bronşiolit atağı gibi ciddi solunum yolu hastalıklarında
-Ateşli veya ateşsiz havale geçirilmesi esnasında görülebilir. Morarma her zaman için acil bir durumdur. Doktora başvurulmalıdır.
Nefes Almada Zorluk
Her zaman için acil bir durumdur. Yaşa göre normal solunum sayıları;
Yenidoğanlar için: dakikada 40-60
1.ay- 12.ay arası: dakikada 20-40
12. ay- 5 yaş arası: dakikada 15-30
5 yaş sonrası dakikada 10-20 kez solunum yapılması normaldir.
Çocuklarda Bronşiolit, Astım, Yabancı Cisim Aspirasyonu, Croup gibi Solunum Yolu Hastalıkları, Konjenital Kalb Hastalıklarının bir kısmı, SVT ve diğer bazı kalb ritim bozuklukları sık nefes alıp vermenin sık nedenleridir.
Özellikle Croup' da havlar tarzda öksürük, ciddi nefes almakta zorluk ve özellikle bu atağın uyku sırasında olması tipiktir.
Böyle bir durumda ilk yapılması gereken çocuğun giydirilerek balkon, pencere önü veya dışarı çıkarılarak soğuk hava almasını sağlamak olmalıdır.
Sakin olmak önemlidir.
Çocuğunuzda Astım veya tekrarlayan Bronşiolit atakları gibi bilinen bir rahatsızlık var ve elinizde Nebulizatör veya aerochamber denilen alet varsa,
evde doktorunuzun size tarif ettiği şekilde Ventolin nebules veya inhaler formunu verebilirsiniz.
Ancak ciddi solunum sıkıntısı, ajite olma, morarma gibi bulgular var ise direkt hastaneye gitmek gerekir.
KUSMA
Kusma bir çok sistem hastalığında veya psikolojik nedenlerle olabilir.
YENİDOĞAN döneminde kusmanın en sık nedeni Fonksiyonel Gastroözafajial Reflü' dür. Mide kapakçığı denilen gastroözafajial bileşkenin normaldan daha gevşek olmasından kaynaklanan, ilk 6 ay yoğun kusmalarla giden, 6. aydan sonra giderek azalarak 1 yaş civarında %95 olasılıkla düzelen bir durumdur.
GER dışında idrar yolu enfeksiyonları, konjenital adrenal hiperplazi, sepsis, sistemik bir çok hastalıkta, menenjit tarzı hastalıklarda da yenidoğan döneminde kusma görülebilir.
Daha büyük Çocuklarda kusmanın en sık nedenleri akut gastroenterit dediğimiz mide-barsak sistemi enfeksiyonları, gıda zehirlenmeri, idrar yolu enfeksiyonları, ÜSYE, Hepatitler, psikolojik nedenler, nadiren beyin tümörü gibi durumlar ve sayamacağımız bir çok sistemi ilgilendiren iltihabi, tümoral veya romatizmal hastalıkta kusma olabilr.
Her aldığını kusma, günde 4-5'den fazla kusma veya suyu dahi içtiğinde kusma oluyorsa mutlaka İV sıvı ile rehidratasyon yapılmalıdır.
ZEHİRLENME
ZEHİR DANIŞMA MERKEZİ
TEL: 0 800 314 79 00
Çocuğunuzun ilaç, çamaşır suyu, deterjan vs içmesi durumunda 24 saat boyunca arayarak bilgi alabileceğiniz danışma merkezinin telefonudur.
Kaç kilo
Kaç yaşında
Ne içti ? – Ne zaman içti? - Ne kadar içti?
Kustu mu?
Şu anda bir belirti var mı?
留言