Gebelik her kadın için özel olmakla birlikte hayat döngüsü içerisinde önemli bir süreci de içermektedir. Kendi bedeninde yeni bir canlı hayat bulurken bu gelişimle birlikte bedeninde ona göre şekillenmektedir. Bebeğin ve anne bedeninin bu sürece sağlıklı uyumu için gebelik planlamadan önce hazırlıklar yapmak oldukça faydalı olacaktır.
Gebelikte yapılan takip kadar gebelik öncesi muayene ve danışma da önemlidir. Hamilelik planlamadan önce ilk yapılacak şey 3 ay öncesinde jinekolojik muayene olmanızdır. Jinekolojik muayene sırasında rahim ağzı kanser tarama testi dediğimiz smear testinin alınması, ultrasonografi ile rahim ve yumurtalıklarda myom veya kist gibi gebe kalmaya engel olacak bir durumun var olup olmadığı tespit edilir. Jinekolojik öyküde ise daha önce rahim ve yumurtalıklarla ilgili geçirilmiş bir operasyonun varlığı, ayrıca bilinen veya bilinmeyen bir hastalığın gebeliği ne oranda etkileyeceğinin ortaya konulması amaçlanır. Ayrıca varsa önceki gebelik hikayesinin sorgulanması planlanan gebeliğin nasıl seyredeceği hakkında önemli ipuçları verebilir. Düşük tehlikesi, gebelik tansiyonu ve şekeri, erken doğum gibi problemlerin yaşanması bir sonraki gebelikte de tekrarlama riski taşıyacağından sorgulanmalıdır. Ayrıca önceki bebeğin doğum haftası, kilosu, doğum şekli, doğumda zorluk yaşanıp yaşanmadığı, detaylı olarak değerlendirilir. Gebelik öncesi değerlendirmede ailede kalıtsal özellik gösterebilecek bir hastalığın var olup olmadığı da sorgulanır.
Ayrıca karaciğer, böbrek fonksiyonları, hepatit markerları, tiroid fonksiyon testleri, D ve B12 vitamini ve kan sayımı gibi testler yapılarak herhangi bir rahatsızlığın varlığı araştırılır. Bu testler ile hastalık saptanırsa gerekli tetkik ve tedavisi yapıldıktan sonra gebelik planlaması önerilir. Herhangi bir sebepten dolayı sürekli kullanılan ilaçlar varsa da gebelik döneminde kullanılmalarının uygun olup olmadığı değerlendirilir.
Bebek sahibi olmayı planlama döneminde beslenme alışkanlıklarınızın tümünü gözden geçirmelisiniz. Öncelikle katkı maddeli gıdalardan uzak durmalısınız, mümkün olduğunca doğal beslenmelisiniz. 3 ay öncesinde folik asit vitamini alımına başlamalısınız.. Folik asit desteğinin önerilme nedeni ise bebeğin beyin ve sinir sisteminde oluşabilecek problemlerin önlenmesidir. En iyi doğal folik asit kaynakları yeşil yapraklı sebzeler, taze meyveler, brokoli, bamya ve kuru baklagillerdir. Alkol ve sigara alışkanlığınız varsa bırakmanız gerekmektedir. Çünkü sigara içen kadınlarda gebe kalmada güçlük, düşük tehlikesi olasılığında artış, erken doğum, bebekte gelişme geriliği hatta anne karnında bebek ölümlerinin fazlalaştığı bilinmektedir
Anne adayı olan kadınlar ve bebeğin sağlığı için kilonuz oldukça önemlidir. Eğer kilo fazlanız varsa bunlardan kurtulmak için en iyi dönem gebelik öncesidir. Her kadın “Hamile kaldığım zaman acaba çok kilo alır mıyım, daha sonra bu kiloları verebilir miyim?” sorusuna odaklanmaktadır. Anne adayının gebelikte ideal kilo alabilmesi için öncesinde de ideal kilosunda olmalıdır. Fazla kilolu olmak, çocuk sahibi olmayı olumsuz etkilemektedir. Fazla kilo göbek çevresinde yağlanmaya bu durumda insülin direncine yol açmaktadır. İnsülin direnci de yumurtlama problemlerine yol açarak gebe kalmada güçlüğe neden olur. Fazla kilo gebelikte ayrıca; tansiyon yüksekliği, gebelik şekeri, iri bebek dolayısı ile sezaryen oranlarında artışa, bebekte kalp ve sinir sisteminde anomali olma olasılığını artırır. Bu nedenle fazla kilolu anne adaylarına, hamileliğin öncesinde anne adaylarının liftten zengin, yağdan fakir diyet uygulayıp, egzersiz yaparak kilo vermesi öneriyorum. Aşırı zayıf olma durumu da gebe kalma şansını da azaltmakta, gebelikte düşük tehlikesi , gelişme geriliği ve erken doğum riskini artırmaktadır.
Tüm bu bilgiler ışığında anne adaylarımıza tavsiyem gebe kalmadan önce kadın doğum hekiminizde muayene olmak, gerekli tetkiklerinizi yaptırmak, 3 ay öncesinde folik asit vitaminine başlayarak, ideal vücut kitle indeksine sahip olduktan sonra hamileliğinizi planlamanızdır.
Comments