Sindirim sisteminin son halkası olan kalın bağırsak çıkışında yer alan ve makat (anal) bölgesinde meydana gelen bir hastalıktır. Halk arasında mayasıl veya basur olarak da bilinir. Anüs bölgesinde bulunan toplardamarların çeşitli etkenlerden dolayı kabarması ile meme şeklinde meydana gelmesidir. Çoğunlukla makat basısının artması sonucu oluştuğu söylenmektedir.
Makatta görülen bu hastalık; her yaşta ve her cinsiyette insanın başına gelebilmektedir. Son zamanlarda 50 yaş ve üzeri hastaların yarısına yakın sayıda rastlanılması mümkündür.
Hemoroid (Basur) Neden Olur?
Birden fazla nedeni olan hemoroid günümüzde birçok insanın muzdarip olduğu, gündelik yaşam konforunu olumsuz yönde etkileyen makat hastalıklarının başında yer alır. Hemoroid oluşumu, genellikle dışkılama sırasında meydana gelip, sıklıkla ıkınmaya bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Basur rahatsızlığının kişiye vermiş olduğu bazı belirtileri vardır. Bu belirtilerin en başında sindirim sisteminin düzgün çalışmaması ile ortaya çıkan kabızlık sorununun yaşanmasıdır.
Hemoroid hastalığını tam olarak oluşturan neden saptanamasa da bilinen temel sebepler şu şekilde sıralana bilinir;
Bağırsak alışkanlığında değişiklikler (kronik kabızlık ve ishal durumu)
Yetersiz miktarda su tüketimi
Sedanter yaşam
Gebelik ve doğum
Bazı spor etkinlikleri (ata binmek, bisiklet sürmek, halter, ağırlık kaldırımı vb.)
Uzun süreli oturarak çalışan meslek grupları (şoförlük, pilotluk, bankacılık… )
Fazla alkol ve sigara tüketimi
Pelvik bölgede yerleşen tümörler, karında ascites oluşumu
Besin alışkanlıklarının ailesel yatkınlık göstermesi
Hemoroid Çeşitleri
Bulundukları bölgeye göre iç hemoroid ve dış hemoroid olarak ikiye ayrılmaktadır.
İç Hemoroid
Makat içerisinde yer alan türüne göre isimlendirilmektedir. Tıp literatüründe İnternal Hemoroid olarak yer alır. En yaygın görülen ve kişiye en çok sıkıntı yaratan hemoroid çeşididir. İç hemoroid rektumun iç kısmında meydana gelip dört evreli süreci ortaya çıkartmaktadır. Hastalığın evre tespiti, tedavi yönteminin belirlenmesinde en önemli faktörlerden biridir.
1.Derece Hemoroid:
Makat bölgesindeki hemoroid yastıkçıkları şişkinliklerine göre oluşmaktadır. Bu evrede hemoroid, hasta tarafından çok fazla şikâyet ve belirti göstermemektedir. Buna bağlı olarak da hekim tarafından tespiti zor gerçekleştirilmektedir. Bariz bir bulgusu yoktur ve ancak rektoskopi ile görülebilir.
2.Derece Hemoroid:
Hemoroid yastıkçıkların oluşturduğu şişkinliklerin biraz daha büyük olması ile kişiye rahatsızlık hissi vermektedir. Bu evrede hemoroid memesi, hasta tuvalete çıktığında ıkınmaya bağlı olarak, makatın dışında yer alır ve dışkılama sonrasında kendiliğinden içeri girer. Hemoroid memeleri(pake) kanama, kaşıntı ve bazen de ağrı gibi belirtiler gösterebilir.
3.Derece Hemoroid:
Yastıkçıkların oluşturdukları şişkinlikler dışkı ile birlikte sürtünerek dışarı sarkar ve ancak elle müdahale edilerek içeriye itilir. Bu evrede iç hemoroidler dışarı çıktıklarında kendiliğinden içeri girmeleri uzun süre vakit alır. Kanama, kaşıntı ve ıslaklık gibi şikâyetler görülebilmektedir.
4.Derece Hemoroid:
Bu evrede hemoroid memeleri anüs kanalına sığmamakta ve sürekli makat ağzından dışarı taşmaktadır. Hemoroid memelerinin artık tamamen dışarıda olduğu bu evrede, hiçbir müdahale ile içeri itilememektedir. En fazla sorun teşkil eden evre olup kanama, kaşıntı, dolgunluk hissi, şiddetli ağrı ile kendini belli etmektedir. Yine bu evrede kişi yürümekte ve oturmakta oldukça zorluk çekerek, günlük hareketlerinde kısıtlılık oluşur.
Dış Hemoroid
Makat dışında meydana gelen pakelere denilen hemoroid çeşidir ve tıp dilinde Eksternal Hemoroid olarak da adlandırılmaktadır. Makatın en hassas noktası olan anüs çıkışında meydana gelmektedir. Bu hemoroid çeşidinde hemoroid memeleri(pakeleri) gözle görülebilecek ve elle hissedilebilecek kadar somut bir boyut olarak makatta yer almaktadır.
Tromboze haline gelmiş olan hemoroid memesi dış hemoroid çeşidi içerisinde yer almaktadır. Tromboze hemoroid; hemoroidal yumakların içerisinde bulunan kanın pıhtılaşmasına verilen isimdir. Halk arasında boğulmuş basur olarak da adlandırılmaktadır. Bu oluşumlar sert, ağrılı şişlik şeklinde kendini göstererek, yanma, kaşıntı, sızlama, fazla baskı sonucunda kanama gibi belirtiler vererek mavimsi veya morumsu bir renk almaktadır.
Hemoroid Belirtileri
İç ve dış hemoroid türleri farklı belirtiler ile kendisini göstermektedir. Genel anlamda bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
Tuvalet esnasında makattan taze parlak kırmızı kan gelmesi
Anal çevrede kaşıntı hissi
Anal çevrede yanma
Makatta oluşan ve ele gelen şişlik
Makatta dolgunluk hissi yaşamak
Dışkılama hissi
Islaklık hissi, akıntı ve buna eşlik eden ağrı
Comments