İşitme Tarama Testi

İşitme kaybı günümüzde en sık karşılaşılan doğumsal bozukluklardan biridir. Bölgelere ve ülkelere göre görülme sıklığı farklıdır. Ama her 1000 canlı doğumdan 2-4’ ü işitme kaybı ile doğmaktadır. Yeni doğan işitme testinde, ülkemizin oranı 1/800 dir. Bütün bebekler doğumdan hemen sonra işitmeye ve dinlemeye başlarlar. Bir süre sonra sesleri taklit ederek konuşma ve iletişim becerilerini geliştirirler. Eğer bebeklerde işitme kaybı erken dönemde tanı almazsa konuşma ve dil gelişimi geri kalır, akademik, sosyal ve duyusal durumda gerilikler saptanır. Bu nedenle işitme kaybı olup olmadığı bütün bebeklerde ilk 3 ay içerisinde tanı almalı ve en geç 6 ay içerisinde uygun tedaviye başlanmalıdır.

Ülkemizde bütün yeni doğan bebekler ulusal yeni doğan işitme tarama programı kapsamında taranmaktadır. Geçmiş yıllarda sadece riskli durumlarda işitme testi yapılırken ilerleyen yıllarda işitme kaybı olan bebeklerin yaklaşık %50 sinde herhangi bir risk faktörü olmadığı saptanmıştır. Bunun dışında risk faktörü olsun veya olmasın işitme kaybı olan bebeklere erken tanı koyulmazsa bu çocukların tanı alma yaşının 2 yaşa kadar geç olduğu gösterilmiştir. Erken tanı alarak tedaviye başlanan bebeklerde ise ileride dil gelişiminde belirgin düzelmeler olmaktadır.

Bu nedenle ülkemizde bütün yenidoğan bebeklere erken tanı için işitme taraması yapılmaktadır. İşitme testinin doğumdan sonra tercihen ilk günlerde yapılması önerilmektedir.

Bebeklerde İşitme Tarama Bozuklukları 3 Şekilde Olmaktadır

1. İletim tipi işitme kaybı: Sesin dış kulaktan iç kulağa iletilmesinde sorun vardır. Bu tip işitme kaybı çocuklarda daha çok orta kulakta sıvı birikmesi sonucunda görülür.

2. Sinirsel tip işitme kaybı: İşitme siniri ve iç kulaktan oluşan sorunlar nedeniyle ortaya çıkar

3. Miks tip işitme kaybı: Hem iletim hemde sinirsel işitme kaybı birlikte görülür.

Bebeklerde İşitme Kaybı İçin Risk Taşıyan Faktörler Şunlardır

1. Ailede işitme kaybı olan bireylerin olması,

2. Anne karnında CMV, Toxoplazma ve Herpeks enfeksiyonlarının geçirilmiş olması,

3. Doğumsal kulak ve yüz anormallikleri,

4. Yenidoğan döneminde sarılık geçirme, yenidoğan yoğun bakım ünitesinde yatma, hipoksik doğum vb,

5. İlaç kullanımı (aminoglikozid,ototoksik ilaçlar),

6. Kafa kemiklerinde kırığa yol açan kafa travmaları,

7. Menenjit geçirme,

8. İşitme kaybı ile seyreden sendromlar,

9. En az 3 ay süreyle tekrarlayan ortakulak enfeksiyonları.

İşitme Tarama Testi Nasıl Yapılır?

Doğumdan sonra bebeklerin işitme tarama testleri objektif elektrofizyolojik ölçümlerle daha tutarlı bir şekilde yapılmaktadır. Bu amaçla OAE (otoakustik emisyon) ve ABR (beyinsapı uyarılmış potansiyelleri ) odyometre kullanılır. Otoakustik emisyon testi (OAE):Yenidoğanlarda işitme taramasında kullanılan basit bir testtir. Kulaktaki dış tüy hücrelerinin emsiyonunu ölçer. Bebeğin kulağına yerleştirilen ufak bir prob yadımıyla 1-2 dakika gibi çok kısa süre içerisinde yapılır. İşitmenin normal sınırlarda olup olmadığını kolaylıkla tespit eder. Kulak kiri ve dış kulak yolu ile ilgili sorunlar bu testi etkileyebilir.

Yenidoğan döneminde doğum sonrası kulakta kalan amniyon sıvısı veya verniks bazen sonucu etkileyebilmektedir. Test sonucunda işitmesi normal olan bebekler geçti, işitmesi normal olmayan bebeklere kaldı raporu verilir. Birinci testten kalan bebeklere 15 gün sonra ikinci bir test daha yapılır. Eğer yine kaldı sonucu saptanırsa ayrıntılı testler ve değerlendirme için odyoloji merkezlerine yönlendirilir. ABR (uyarılmış beyin sapı potansiyelleri): İşitsel sinir ve beyin sapının aktivitesini objektif olarak değerlendirmeyi sağlayan elektrofizyolojik bir testtir. Bebeğin uyku sırasında alınına ve kulaklarına yerleştirilen problar ve bir kulaklık yardımı ile test çok basit olarak yapılır. İşitme kaybı için herhenagi bir riski bulunmayan fakat OAE testinden 2 veya 3 kez geçer alamayan bebeklere uygulanır. Ayrıca işitme kaybı için risk faktörü bulunan bebeklere ilk olarak ABR tetsi yapılması uygun olur.