Psikiyatrik ilaçlar bazı yan etkilere sahiptir ve bu yan etkiler ilaçlar arasında oldukça farklılık gösterir. Buna karşın, genel kanının aksine, bu yan etkilerin çok önemli bir kısmı günlük yaşamı çok etkilemeyen derecede olan, çoğu zaman geçici ve ilaç bırakılınca ortadan kalkan yan etkilerdir. Özellikle antidepresan ilaçlar yan etki konusunda oldukça masum ilaçlardır, ciddi bir yan etki göstermeleri, herhangi bir organ üzerinde hasara neden olmaları çok nadirdir.
Şizofreni ve benzeri bozuklukların tedavisinde kullanılan antipsikotik ilaçlar kan şekeri yükselmesi, kan yağlarının yükselmesi gibi ciddiye alınması gereken metabolik yan etkilere neden olabilirler. Bu yüzden bu ilaçların kullanımında kan değerlerinin takibi gereklidir. Bazı antipsikotik ilaçlar da hareket bozukluklarına (titreme, bacaklarda huzursuzluk, kaslarda katılık, kasılma) neden olabilir. Ancak bunların bir çoğu kalıcı olmayan ve ortadan kaldırılabilir yan etkilerdir.
İlaç kullanmayı gerektirir bir ruhsal bozukluk var olduğunda yan etkiler nedeniyle ilaç tedavisi almaktan kaçınmak, o ruhsal bozukluğun o an ve gelecekte yaratabileceği olumsuzluklar düşünüldüğünde mantıklı bir tercih olmayacaktır.
Psikiyatrik ilaçlar bağımlılık yapar mı?
Psikiyatrik ilaçların çok küçük bir kısmı bağımlılık yapma potansiyeline sahiptir. Bunlar benzodiazepinler (xanax, nerviumvb), hipnotikler (imovan vb.) ve psikostimülan ilaçlar (concerta, ritalin vb.) dır. Diğer tüm psikiyatrik ilaçlar (antidepresanlar, antipsikotikler, duygudurum düzenleyiciler vd), son yıllarda vaka bildirimleri şeklinde tanımlanan birkaç istisna (ketiyapin, tianeptin) dışında, bağımlılık yapmaz.
Öte yandan, bağımlılık potansiyeline sahip olduğu halde, psikiyatristin kontrolünde ve onun reçete ettiği dozda ve sürede kullanılan psikiyatrik ilaçların bağımlılık yaptığına çok nadir rastlanmaktadır. İlaç bağımlılığı konusunda belki de çok dikkatli olunması gereken tek grup diğer maddelere (alkol, esrar, kokain, eroin, halüsinojenler vb.) bağımlılık öyküsü olan bireylerdir.
Comments