Tekrarlayan İdrar Yolu Enfeksiyonları

İdrar yolu enfeksiyonları nasıl olur?

İdrar yolları enfeksiyonlarının büyük bir kısmı alt idrar yolları olarak adlandırılan idrar kesesi (mesane) ve idrar kesesini dışarıya bağlayan kanal olan üretradan gelişir. Ciltte ve bu yapılara yakın yerlerde yaşayan mikroplar üretradan yukarı yayılarak mesane enfeksiyonlarına (sistit) yol açabilir. Kadınlar erkeklere göre idrar yolu enfeksiyonlarına çok daha hassastırlar. Çünkü kadın idrar yolları erkeğinkine göre çok daha kısadır ve mikroplar daha kolaylıkla idrar kesesine ulaşabilir.

Bir yılda 3 defadan fazla idrar yolu enfeksiyonu geçiriliyorsa, biz bunu tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu olarak tanımlıyoruz. Kadınların %40-50’si bütün hayatları boyunca en az bir kez idrar yolu enfeksiyonuna (İYE) yakalanırlar. Her yıl 20-56 yaş arasındaki kadınların %20’si bu hastalıktan etkilenir ve bu kadınların dörtte birinde tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu gelişir.

Kadınlardaki önemli risk faktörleri cinsel ilişki, kirli havuz veya denize girme, östrojen preparatlarının kullanımı, genetik yatkınlık ve idrar kanalı-anüs arası mesafe kısalığı gibi faktörler sayılabilirken, erkeklerdeki ana risk faktörleri ise; cinsel ilişki, mesaneye kateter veya sonda takılması, idrar kanalını tıkayan herhangi bir sebebin mevcudiyeti olarak sıralanabilir.

İdrar yolları enfeksiyonunun belirtileri nelerdir?

İdrar yolları enfeksiyonunun bir belirtisi geldiğinde ötelemesi mümkün olmayan idrara sıkışma hissidir. İdrar yapılırken keskin ağrı ve yanma hissi buna eşlik eder. Bu ağrı ve yanma hissi tualetten çıktıktan sonra da yeniden idrara çıkma hissi uyandırır. Ağrı karnınıza, sırtınıza ve yanlarınıza yayılabilir. Bunların dışında idrarınızda

-Kuvvetli bir koku

-Bulanık görünüm

-Kanla karışmış görünüm idrar yolları enfeksiyonlarında görülebilir.

Bu belirtilere bulantı kusma, yüksek ateş ve kuvvetli sırt ağrısının eşlik etmesi enfeksiyonunun böbreklere yayılmış olabileceğinin işareti olabilir.

Nasıl tanı koyulur ?

Tanıda ilk aşamada tam idrara tahlili (TİT) ve idrar tahlilinin yanı sıra kültür yapılması içinde idrar örneği isteyebilir. Kültür sonucunda idrar yoluna sebep olan bakterinin türü ve antibiyotik ilaçlara hassasiyeti saptanacaktır. Eğer tekralayan idrar yolu enfeksiyonu var ise bu tetkiklere ek olarak tam kan sayımı, ultrasonografi yapılabilir. Bunların yanında özellikle tekralayan idrar yolu enfeksiyonlarında sıklık fazla ise veya tedaviye tam yanıt alınamıyorsa sistoskopi ile mesane ve idrar yollarının değerlendirilmesi gerekebilir.

Nasıl tedavi edilir?

İdrar yolu enfeksiyonları antibiyotiklerle tedavi edilir. Tedabi genellikle hızlı ve etkilidir. Şikayetlerinizin çoğunun uygun tedavi ile 1-2 gün içinde azalması beklenir. Antibiyotik tedavilerinde ilaçların zamanında ve uygun şekilde alınması, şikayetleriniz geçse bile doktorunuzun tavsiye ettiği süre boyunca aksatılmadan kullanılması gerekir. Aksi takdirde enfeksiyon tekrarlayabilir. Tekrarlayan enfeksiyonlar için risk faktörlerinin değerlendirilmesi, bulunan risk faktörlerine göre uygun önlemler alınması gerekir.

İdrar yolu enfeksiyonlarından nasıl korunabiliriz?

İdrar yolları enfeksiyonlarını azaltmak için

-Bol su içmek

-İdrarınızı uzun süre tutmamak

-Pamuklu iç çamaşırları kullanmak

-Kişisel hijyene özen göstermek

-Tuvalette temizlenirken cinsel organlara doğru silinmekten kaçınmak fayda sağlayabilir.