TİROİD AMELİYATI HANGİ HASTALARDA YAPILIR?
· Tiroid kanseri olan hastalara.
· Tiroid kanser şüphesi olan hastalara.
· Kanser olmadan da tiroit ameliyatı olabilir
Tiroid bezinin ileri derecede büyüdüğü ve çevre yapılara baskı yaptığı zaman
Tiroid bezi ileri derecede büyüyüp dışarıdan şekilsel olarak rahatsız edecek düzeye ulaştığı durumlarda.
Graves hastalığı denen tiroit bezinin çok çalıştığı hastalarda da bez büyükse tiroit ameliyatı yapılabilir.
TİROİD AMELİYATINDA BEZİNİN NE KADARI ALINIR?
Ameliyatta bezin ne kadarının alınacağı, tamamının mı yoksa bir kesiminin mi alınacağı hastalığın durumuna göre ameliyat öncesinde hastaya bilgi verilerek karar verilir. Tiroit kanserlerinde, graves hastalığında ve her iki lopta çok sayıda nodül varlığında genellikle tiroit dokusunun tamamı alınır.
Tek taraflı yerleşmiş tiroit nodüllerinde ameliyat esnasında kanser olmadığını kanıtladıktan sonra tek taraflı tiroidektomi yapılıp sağlam olan tiroit lobu geride bırakılabilir. Bütün bu olasılıklar ameliyat öncesinde hasta ile detaylı bir şekilde konuşulur ve kararlar bu şekilde alınır.
Ameliyat öncesi nasıl bir hazırlık yapılır?
Ameliyattan önce birçok tetkik yapılmıştır ve bu tetkikler doğrultusunda ameliyat kararı verilmiştir. Tiroit ameliyatı öncesi yapılan tetkikler:
Tiroid Kan tetkikleri
Tiroid ultrasonografisi (USG)
Tiroid sintigrafi
USG eşliğinde Tiroid nodülünden ince iğne ile parça alınması.
Yapılan bu tetkikler ile ameliyat kararı verildikten sonra hastanın genel durumuna bakılır, tansiyonu ve kalbi nasıl, başka bir hastalığı var mı diye bakılır ve varsa bu hastalıklar ameliyat öncesinde mümkünse düzeltilmeye çalışılır. Düzeltilemezse bu ameliyata engel teşkil eder mi diye bakılır. Ameliyat kararından sonra yapılması gereken başlıca tetkikler
Kan testler (tiroit hormonları, şeker, üre ve karaciğer testleri ile kan sayımı, kanama zamanı, hepatit markerları gibi)
Kalp grafisi
Akciğer filmi
Ameliyat öncesinde hastanın ses tellerinde bir sorun var mı diye kontrol edilebilir.
Ameliyatta hastayı uyutacak olan anestezi doktoru tüm bu tetkiklerle ve dosyası ile birlikte hastayı ameliyattan önce görür. Bu esnada var olan tüm hastalıklarınızı, kullanmakta olduğunuz ilaçları ve var olan alerjilerinizi mutlaka doktorunuza söyleyiniz.
TİROİD AMELİYATI ÖNCESİ YAPILMASI GEREKENLER
1-Sıgara, alkol veya bağımlılık yapan ilaçların hepsi kesilmelidir.
2-Genel anestezi altında ameliyat yapılacağı için gece saat 12 den sonra tamamen aç kalınmalı sıvılar dahil ağızdan hiçbir şey alınmamalı.
3-Kullanmakta olduğumuz ilaçları doktorumuza danışmalıyız ve bunların içerisinde kan sulandırıcı ilaçlar var ise bunlar genelde 5-7 gün öncesinden kesilmeli ve bunun yerine cilt altına yapılan bir iğne formuna geçilmeli. Şeker hastalığınız var ise şeker ilaçlarınızın kesilmesi ve kısa etkili insülin ile tedavi edilmeniz gerekmektedir. Sadece tansiyon ilaçlarını ameliyat olacağınız günün sabahında çok az bir su ile içilmesi gerekmektedir.
4-Ameliyat olacağınız günün sabahında duşunuzu alınız ve kişisel temizliğinizi yapınız.
5- Ameliyat ile ilgili yeterli bilgilendirildikten sonra onam formunu imzalamalısınız. Anlamadığınız veya kafanıza takılan bir nokta varsa cerrahınıza tekrar tekrar sormalısınız.
TİROİD AMELİYATINI YAPACAK CERRAHIN ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Tiroit ameliyatı gerçekten çok ince bir cerrahi işçilik isteyen bir ameliyattır. Tiroit bezi insan boynunda bir sürü hayati organın çok yanında yerleşmiş durumda olması nedeni ile ameliyat esnasında bu organlara zarar verilmemesi için çok iyi bir cerrahi işçilik ister. Tiroit ameliyatını yapacak doktorun bu ameliyattan çok fazla sayda yapmış olması gerekmektedir. Sadece çok sayıda bu ameliyattan yapmış olması da yetmez; yapmış olduğu ameliyatların kaçında başarısızlık olduğu da önemlidir.
TİROİD AMELİYATI NE KADAR SÜRER?
Ameliyat, ameliyat hanede, genellikle genel anestezi, çok nadiren de lokal anestezi ile yapılır. Ameliyat süresi yapılacak ameliyat tipine göre değişmekle birlikte genellikle 1,5-2.5 saat sürer. Boyunda kolye şeklinde bir kesi yapılarak tiroit bezinin bir kısmı veya tamamı alınır. Ameliyat salonundan çıktıktan sonra bir saat kadar uyanma odasında kalırlar.
AMELİYAT İÇİN HASTANEDE NE KADAR SÜRE KALINIR?
Eğer sadece tiroit ameliyatı yapılmışsa genellikle 1-2 gün kalınır.
Ameliyattan Sonra Ne Zaman İşime Başlarım?
Ameliyatta veya sonrasında ekstra bir sorun olmadı ise ortalama 15-20 gün içerisinde iyileşir ve normal yaşantınıza devam edersiniz.
AMELİYATTAN HEMEN SONRA NE GİBİ ŞİKAYETLER OLABİLİR?
Genellikle genel anestezi altında ameliyat yapıldığı için hastalar genellikle ameliyat haneyi ve uyanma odasını pek hatırlamazlar. Kendi odasına geldikten sonrasını hatırlarlar. Bu esnada genel anestezinin vermiş olduğu bir yorgunluk ve bitkinlik olur. Bunun dışında ameliyat yerinde ağrı olabilir. Bunun dışında tiroit ameliyat pozisyonuna bağlı kolunuzda ve belimizde bir miktar ağrı olabilir. Bu ağrılar ağrı kesicilerle giderilir.
Genel anestezi verebilmek için ağıza bir tüp takılır bu tüpe bağlı bir miktar larenjit gibi bir tablo oluşabilir fakat gargaralar ile geçer.
Ameliyattan yaklaşık 5-6 saat sonrasında hasta yataktan kaldırılır yürütülür ve ağızdan gıda almaya başlatılır.
Ameliyattan sonra boyunda bir şişlik ve nefes alamama gibi durum varsa derhal zaman kaybetmeden doktorunuza haber vermelisiniz. Derhal müdahale edilmesi gerekebilir. Ameliyattan sonraki ilk günler özellikle 1. Gün de en çok bu sorunlar oluşabilmektedir. Bu nedenle ameliyat sonrası bir gün hastanede takip edilmesi daha doğrudur.
El ve yüzde karıncalanma, uyuşma ve kasılma oluşabilir. İnsanlarda tiroit bezi ile paratiroit bezi yan yanadır bu nedenle bazen paratiroit bezi zarar görebilir. Bu durumda geçici veya kalıcı paratiroit hasarı oluşabilir. Tiroit ameliyatlarından sonra en çok görülen sorunlardan birisidir. Bunun tedavisi için ilaç tedavisi yapılır. Bu tedavi genellikle geçici olmakla birlikte bazen de kalıcı olabilir.
Tiroit kanseri değilseniz ve ameliyatla tiroit bezinizin hepsi alınmışsa tiroit hormon ilaçları başlanabilir.
Ameliyattan sonra özellikle ilk yıl ameliyat yerinde renk değişikliği olmaması için güneş ışığından boynunuzu korumalısınız.
Tiroit dokusunun hemen arkasında ses tellerini uyaran sinir geçtiği için bu sinirler çok nadirende olsa hasarlanabilir bunun sonucunda da ses kısıklığı gelişir. Bu ses kısıklığı çoğunlukla geçicidir ve 6 ay içerisinde düzelir. Çok çok nadiren de kalıcı olabilir.
Ameliyattan 2-3 gün sonrasında ekstra bir sorun yoksa duş alınabilir.
TİROİD AMELİYATININ YAN ETKİLERİ (KOMPLİKASYONLARI) NELERDİR?
Tiroit bezi boyundaki çok önemli damar ve sinirlerle komşuluk içindedir. Sinirlerin ameliyat sırasında kesilmesi ses kısıklığı yapabilir. Paratiroid bezi denen ve kan kalsiyumunu ayarlayan bezlerin ameliyat sırasında hasar görmesi veya kanlanmasının azalması nedeniyle kan kalsiyum düşüklüğü gelişebilir. Ameliyat ile ilgili yan etkiler (komplikasyonlar) aşağıda verilmiştir. Bu komplikasyonlar çok nadir görülür. Bu nedenle korkmayınız. Önemli olan iyi ameliyat yapan bir cerrah bulmanızdır.
Ameliyat yerinde kanama: Çok nadiren olabilir. Bazen acilen tekrar ameliyat haneye alınarak kanamanın durdurulması gerekebilir. Dikiş yerinden dışarıya olan kanamalardan ziyade içeriye olan ve sürekli büyüyen ve boyun bölgesine baskı yapan kanamalar daha tehlikelidir.
Ses kısıklığı: Nadiren de olsa gelişebilir. Genellikle birkaç gün sürebilir sonra düzelir. Ses kısıklığının 6 aya kadar düzelebildiği bildirilmiştir ama 6 aydan daha uzun sürmüş ise buna kalıcı sinir hasarına bağlı kalıcı ses kısıklığı denir.
Kalsiyumda düşme: İnsanlarda tiroit bezinin hemen yanında 2 sağda 2 solda 4 adet mercimek büyüklüğünde toplam 4 adet paratiroit bezi bulunmaktadır. Ve bu bezleri besleyen damarlar tiroidin damarlarından beslenmektedir ve bu bezler korunsa bile beslenmesi bozulabilmektedir. Bu bezdeki hasarlanma sonucunda kandaki kalsiyum seviyesi düşer. Ameliyat sonrası el ve ayaklarda uyuşma, karıncalanma ve kasılma gibi şikayetleriniz varsa kan kalsiyumu düşük demektir. Bu durumda kalsiyum almak gerekir. Kalsiyum düşüklüğü bazen geçici olur ve 6 ay içinde düzelir. 6 ay içinde kalsiyum düşüklüğü düzelmezse ömür boyu devam eder. Bu tür hastaların ömür boyu kalsiyum ve D vitamini almaları gerekir.
Tiroit hormon yetersizliği (hipotiroidi): Tiroit bezinden alınan parçanın miktarına göre tiroit hormon yetmezliği gelişir. Bezin yarısı alınan hastalarda da tiroit hormon ilacı almak gerekebilir. Bezin tamamı alınanlarda ömür boyu tiroit hormon ilacı kullanmak gerekir.
Yara yerinde enfeksiyon
Hava yolunun delinmesi
Yemek borusunun yaralanması
Lenfatik duktusların yaralanması
Yutma güçlüğü. Süperior laringial sinir zedelenmelerinde oluşabilir.
AMELİYAT SONRASI YAPILMASI GEREKENLER:
Diyet: Ameliyattan sonraki ilk hafta biraz sulu yumuşak gıdaların tüketilmesi dışında tamamen normal gıda alımına devam edebilir ve özel bir beslenmesi ve uyulması gereken diyeti yoktur.
Ameliyattan 7-10 gün sonra ilk kontrolünüze geleceksiniz ve ameliyat yeri kontrolü yapılacak ve olası sorunlar kontrol edilecek. Hastaya yapılan işlemlerin ve takiplerin hepsini içeren bir epikriz verilir. Hastada şüphelenilen bir sorun varsa kan testleri ile doğrulanması sağlanır. Ameliyattan 3 hafta sonra Ameliyatınızın tipine göre kanda tiroit hormonları düzeyine bakılır ve buna göre tiroit ilaçları ayarlanır. Hastada paratiroit ile alakalı bir sorun varsa kan kalsiyum ve parat hormon düzeyi de çalışılır ve eksikliklerine göre tedavide ayarlama yapılır.
Bu esnada patoloji sonucu da çıkmış olur ve buna göre başka bir tedavi alıp almayacağı konuşulur. Sonuç tiroit kanseri çıkmışsa patoloji sonucuna göre, radyoaktif iyot tedavisi ve vücut taraması yapılması için hasta nükleer tıp uzmanına gönderebilir.
Ameliyat sonrası hormonlarınız ve kalsiyumunuz normal olsa bile belirli aralıklarla kontrole gidiniz ve hormon ve kalsiyum tetkiklerinizi yaptırınız.
Comments