Varis (venöz yetmezlik) özellikle bacaklarda cilt altındaki toplar damarların genişlemesi ve kıvrımlı şekil alması durumudur. Hastalığın gelişiminde sıklıkla kapakçık yetmezliği altta yatan neden olarak karşımıza çıkmaktadır.
Çoğunlukla bacak derisi altında değişik çaplarda mavimsi kabarıklıklar şeklinde görülür. Diğer varis formları ise kılcal damar çatlamaları şeklinde görülebilmektedir. Daha ileri dönemde bacakta, ayak bileklerinde ve ayakta ciltte renk değişikliği ve venöz ülserler gelişebilir.
Varis Dereceleri:
Varis hastalığında sınıflandırma venlerin kalınlığına ve yetmezlik durumuna göre yapılmaktadır.
1. Büyük varisler: Çapları 5-14 mm arasında değişen deriden bariz çıkıntı yapan, varislerdir. Cilt üzerinden net bir şekilde çıplak gözle görülen pakeler ve damar genişlemesi büyük varis olarak adlandırılmaktadır. Büyük varisler hastaları genellikle yoğun şikayete maruz bırakırlar.
2. Orta boy varisler: Deriden hafif çıkıntı yapan, renkleri koyu yeşil olabilen, çapları 2-5 mm arasında değişen varislerdir. Asıl sorun yaratan kıvrımlı orta ve kalın damar genişlemeleridir. Bacağın her yerinde bulunsa da, genel olarak dizin arka bölgesinde oluşabilmektedir.
3. Kılcal varisler: Deriden çıkıntı yapmayan, çapları 1-2mm den küçük olan kırmızı-mor renkli varislerdir. Kişiler genellikle kozmetik bakımdan sorun yaşatmaktadır.
Varis Belirtileri
Ayakta şişlik: Özellikle ayak bileği bölgesindedir. Dizin yukarısında pek şişlik olmaz. Bir tek noktada şişlik olmaz. Ayakta genel bir şişlik oluşur.
Varisli bacakta ağrı: En sık rastlanan yakınmadır. Genellikle dizlerin aşağısında tüm bacağı etkilen ağrı oluşturur. Ağrı bir tek noktada ise varise bağlı olma ihtimali azdır. Genellikle yürümek gibi bacak kaslarını çalıştıran egzersizlerle, ayağı yükseltmekle ya da varis çorabı giymekle azalır.
Varisli ekstremitede yorgunluk: Çok uzun süre ayakta kalındığında normal insanlardan daha belirgin yorgunluk oluşur.
Uyuşma hissi: Ayak parmaklarında sıklıkla görülür.
Ayaklarda ağırlık hissi: Ayaklara ağırlık bağlanmış gibi bir his vardır.
Yanma ya da sıcaklık hissi: Toplardamarlar sıcak havalarda daha belirginleştiği için yazın varisli ekstremitede yanma hissi daha fazladır.
Bacaklarda kramp: Genellikle geceleri ve yatınca belirginleşir.
Varisli ekstremitede kaşıntı: Varisli venlerin olduğu bölgelerde meydana gelir.
Huzursuz bacak: Varis hastalarında daha az görülür.
Variste Risk Faktörleri
Yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık, şişmanlık, gebelik ve uzun süre ayakta durarak çalışma bilinen risk faktörleridir. Bunun yanında doğum kontrol hapı kullanımı, venöz damar duvarında zayıflık, venöz sistemde basınç artması, genetik yatkınlık ve damar duvarının yapısını bozan birçok etken, kabızlık, uzun süre ayakta pasif duruşlar, sıkı kıyafetler, şişmanlık, gebelik, sigara, yaşlılık gibi faktörlerin bir araya gelmesi varis oluşumunda etkilidir.
Commentaires